El Longo Viàio


El Longo Viàio


Soto ‘l sielo scuro che strense el mar,

co’ speransa e dolor ntel cor partimo,

lontan da tera nostra che fa penar,

ghe dà soltanto pianto, e no capimo.


Ntel ventre scuro de quei bastimenti,

no ghe spasi, no ghe ària par respìro,

solamente l’eco de sospir dolenti,

e ‘l cor che dentro brusa in so martìro.


El mar cantava con’ so tono triston,

mentre i zorni lenti se consumava,

e ogni respiro pareva ‘na prigion,

col tempo eterno che mai se fermava.


I fiòi strucài sui peti de le mare,

sensa soriso, sensa un fil de zoco,

e i veci pregava solo par sperare

che in ‘sta vita ghe restasse el foco.


Ogni onda forte che menava ‘l legno

parea un lamento de ‘na tera ingrata,

che no savea tegner el so gran pegno

de amar chi là vivea su la so strata.


“Noi semo fiòi de un mondo abandonà,

che no gavea par noi gnente da dar;

adesso questo mar che ne sarà,

ne porta là, ma a preso de penar.”


Le gole alte co’ ‘l vento se sentiva,

tra i lamenti e el spìrito rabioso;

el destino co’ ‘l so vel no se scopriva,

e ogni pensier restava misterioso.


Ma no ghe tempo par tornar sul rancor,

che ogni dì ghe porta un novo morir,

e tra le noti frede el nostro dolor

parea ‘na pena che mai va a finír.


I cor se strenseva ogni batìto lento,

nel fondo scuro coi oci pieni de piera,

fin che no se capìa dove finisse el vento

e ndove spuntasse ‘sta nova frontiera.


Le preghiere col cor se mescolava

par santi che mai ghe zera sentìo,

e la fede pian pian se consumava,

strenseva l’anema in ‘l ùltimo invìo.


I nomi de le tere ndove se nassea

scriti de làgreme, stenti e sudor,

restava un sònio che la mente abrassea,

un ricordo vivo, ma pien de dolor.


“El Brasil... el sol... el novo destino,”

se contava piano tra chi stava in fila,

ma ogni parola, come ogni camino,

parea speransa fràgile e sotile.


E così, ogni dì che se passava,

el mar compagno e anche carnefice,

de la tera vècia poco restava,

e el futuro parea ‘l sol giudìse.


Ma tra le onde nasceva un sentimento,

‘na forsa che spingeva verso l’ignoto:

el cor che batéa su ogni momento

resistea forte, no se spesava ‘l voto.


E finalmente el zorno tanto aspetà,

le rive nove no le era pi sòni,

e con i piè su la tera benedissà,

un sospir par l’Itàlia e i so bisogni.